Κρήτη

Λασίθι  -  Ηράκλειο  -  Ρέθυμνο  -  Χανιά

Εισαγωγή

Οι οινόφιλοι επισκέπτες έχουν πολλές δυνατότητες για οινοτουρισμό στην Κρήτη, ενώ έχουν και πολλές δυνατότητες αγροτουρισμού.

Στην Κρήτη υπάρχει ο αρχαιότερος και διαχρονικά συνεχής και παραγωγικός αμπελώνας της Ευρώπης, αν όχι του κόσμου ολόκληρου.

Όσοι κάνουν διακοπές στην Κρήτη, στο βόρειο κυρίως τμήμα του νησιού, θα έχουν σχεδόν μόνιμο μοτίβο στις περιηγήσεις τους τα αμπέλια, σε αγαστή συνύπαρξη με τα λιόφυτα και τους ελαιώνες (παρότι δε συνηθίζεται η κοινή καλλιέργειά τους στο ίδιο χωράφι, όπως στην Ιταλία).

Τα πολλά επισκέψιμα οινοποιεία που υπάρχουν, κυρίως στο Ηράκλειο και τα Χανιά, η φιλοξενία που προσφέρουν οι άνθρωποί τους και οι συντονισμένες ενέργειες που κάνουν τα τελευταία χρόνια οι κρητικοί οινοπαραγωγοί υπόσχονται ένα λαμπρό οινοτουριστικό μέλλον.

Μπορείτε, όμως, από τώρα να επιδοθείτε σε οινοτουρισμό στην Κρήτη με την απόλαυση εγγυημένη. Πολύ περισσότερο που τα κρασιά της Κρήτης έχουν, πλέον, απογειωθεί ως προς την ποιότητα. Ακόμα περισσότερο που οι δρόμοι του κρασιού στην Κρήτη είναι πλέον μια οργανωμένη πραγματικότητα

Οινική περιγραφή της Κρήτης

Ο αμπελώνας της Κρήτης με 12.8% της συνολικής έκτασης των αμπελιών κατα-
λαμβάνει την 3η θέση του οινικού χάρτη της Ελλάδας μεταξύ των 9 αμπελουργικών περιφερειών.
Με 536 κωδικούς είναι στην 4η θέση ως προς το πλήθος των κρασιών.

Η Κρήτη εμφανίζει τη μεγαλύτερη δυναμική από όλες τις άλλες περιφέρειες -ιδίως το Ηράκλειο- και με την ίδρυση και δράση των ΔΟΝΗ & ΔΟΝΧΡ (τα 2 δίκτυα οινοποιών) πρωτοπορεί και στο θέμα της συνεργασίας.

Από τους φορείς αυτούς είναι σε ανάπτυξη και δύο οινοτουριστικά δίκτυα τα οποία αναμένεται ότι θα απογειώσουν τον οινοτουρισμό στους δρόμους του κρασιού της Κρήτης.

Στο Ρέθυμνο η παραγωγή εμφιαλωμένου κρασιού άρχισε μόλις το 2007.

 

Γεωγραφικές Ενδείξεις Οίνων στην Κρήτη:

 

Οίνοι ΠΟΠ (ΟΠΑΠ): ΠΟΠ (ΟΠΑΠ) Σητεία & Malvasia Σητείας - Λασίθι,
                                    ΠΟΠ (ΟΠΑΠ) Πεζά  - Ηράκλειο,
                                    ΠΟΠ (ΟΠΑΠ) Αρχάνες  - Ηράκλειο,
                                    ΠΟΠ (ΟΠΑΠ) Δαφνές - Ηράκλειο,
                             ΠΟΠ Χάνδακας-Candia & Malvasia Χάνδακας-Candia
                                                                                             Ηράκλειο.

Οίνοι ΠΓΕ (Τοπικοί): Περιφέρειας: ΠΓΕ Κρήτη (Κρητικός Τοπικός Οίνος).
                              Νομών: ΠΓΕ Λασίθι (Λασιθιώτικος Τοπικός Οίνος)
                                          ΠΓΕ Ηράκλειο (Τοπικός Οίνος Ηρακλείου)
                                          ΠΓΕ Ρέθυμνο
                                          ΠΓΕ Χανιά.
                              Περιοχών: ΠΓΕ Κίσσαμος (Τοπικός Οίνος Κισσάμου) Χανιά.

 

Τοπικές ποικιλίες αμπέλου της Κρήτης:

 

βηλάνα (Ηράκλειο, Λασίθι, λ), κοτσιφάλι (σχεδόν παντού, ε), μαντηλάρι (η μανδηλαριά, ε), λιάτικο (Ηράκλειο, Λασίθι, Ρέθυμνο, ε), ρωμέικο (Χανιά, Ρέθυμνο, ε), θραψαθήρι (Λασίθι, Ηράκλειο, λ), βιδιανό (Ηράκλειο, Ρέθυμνο, λ), δαφνί (Ηράκλειο, λ), πλυτό (Λασίθι, Ηράκλειο, λ), μοσχάτο Σπίνας (Χανιά, Ηράκλειο, λ), τσαρδάνα (Ρέθυμνο, ε).

 

Κρασιά της Κρήτης:

 

Λασίθι:       32  λ   14, ρ  3, ε   15 - ΟΠΑΠ  6, ΤΟ    7, ΟΚΠ   1, Επιτραπέζιοι  18
Ηράκλειο: 399  λ 170, ρ 49, ε 180 - ΟΠΑΠ 46, ΤΟ 208, ΟΚΠ 10, Επιτραπέζιοι 135
Ρέθυμνο:     9  λ     4, ρ  1, ε    4 -                                      Επιτραπέζιοι    9
Χανιά:       96  λ   36, ρ  7, ε   54 -               ΤΟ  20, ΟΚΠ   2, Επιτραπέζιοι  74

Το καλοκαίρι του 2008 τροποποιήθηκαν οι τοπικοί οίνοι Λασιθίου & Ηρακλείου. Ως εκ τούτου υπάρχουν συνεχώς αλλαγές με επιτραπέζιους οίνους να γίνονται τοπικοί.

 

Αποστάγματα της Κρήτης:

 

Ένα είναι το απόσταγμα στην Κρήτη και λέγεται "Τσικουδιά Κρήτης". Με αυτόν τον τίτλο έχει κατοχυρωθεί και στην Ε. Ε. ως προϊόν ΠΓΕ.

Η λέξη "ρακή", που συνήθως χρησιμοποιείται και άντε να τη βγάλεις από το λεξιλόγιο των κρητικών, είναι η τουρκική λέξη για το απόσταγμα (άρακ στα αραβικά) και καμιά σχέση δεν έχει με ράκη (= σκουπίδια, δηλαδή απομεινάρια σταφυλιών) και άλλα ευφάνταστα. Σημειωτέον ότι η κατοχύρωση της τσικουδιάς ως προϊόντος ΠΓΕ απαγορεύει και τη χρήση της (είτε ως ρακή είτε ως ρακί).

Τσικουδιά θα βρείτε παντού στην Κρήτη αλλά και σχετικές γιορτές κατά τη διάρκεια της παραγωγής της. Επιδιώξτε να βρεθείτε σε μια από τις γιορτές αυτές. Όμως, επιλέξτε ένα καθαρό και τακτοποιημένο αποστακτήριο και αποφύγετε τα "πρωτοράκια". Θα είναι ΕΜΠΕΙΡΙΑ.

Εδώ και κάμποσα χρόνια η τσικουδιά έχει αρχίσει να εμφιαλώνεται και θα τη βρείτε σε φιάλες από τουλάχιστον 7 παραγωγούς της Κρήτης (4 από αυτούς παράγουν και εμφιαλωμένα κρασιά).

Για φιλομαθείς οινόφιλους: (ιδιαίτερα κρασιά της Κρήτης)

 

Δαφνί - κρασιά λευκά ξηρά, 100% από τη σπάνια ποικιλία. Κτήμα Λυραράκη   & Κτήμα Μιχαλάκη.

Πλυτό - κρασί λευκό ξηρό, 100% από τη σπάνια ποικιλία. Κτήμα Λυραράκη.

Δάφνιος λευκός & Άσπρος Λαγός λευκός & Βιδιανό Μηλιαράκη - όλα 100% από την πολλά υποσχόμενη ποικιλία βιδιανό. Οινοποιείο Δουλουφάκη & ΜΙΝΩΣ.

Βηλάνα Fume - κρασί λευκό ξηρό, η μόνη βηλάνα περασμένη από βαρέλι. ΜΙΝΩΣ.

Έλυρος ξηρός & Μοσχάτο Σπίνας - 100% από μοσχάτο Σπίνας. Αγρ. Συν. Μάζας  & Αφοί Στραταριδάκη

Έλυρος γλυκύς - το παραδοσιακό λευκό γλυκό κρασί της Μάζας εμφιαλωμένο. Αγροτικός Συνεταιρισμός Μάζας.

Blanc de Noir - κρασί λευκό ξηρό από κοτσιφάλι!!! ΜΙΝΩΣ.

Malvasia - 100% από την ποικιλία. Κτήμα Γαβαλά & ΜΙΝΩΣ & Κτήμα Ντουράκη.

Malvasia di Candia Aromatica - η γλυκιά εκδοχή της ποικιλίας. Ν. Δουλουφάκης.

Nostos Roussanne - 100% από τη λευκή του Ροδανού. Οινοποιείο Μανουσάκη.

ΚεραΜία - κρασί λευκό από ρωμέικο. Οινοποιία Μάντρε.

Ενότρια ροζέ - τέτοια απόδοση προς τιμή είναι ρεκόρ. Οινοποιείο Δουλουφάκη.

Novus - κρασί ερυθρό ξηρό, το κρητικό νουβό. Κτήμα Λυραράκη.

Ιδαία Γη γλυκύς & ΙουΛιάτικο & Μαγιοβότανο & Ευφροσύνη γλυκύς - κρασιά ερυθρά γλυκά, η γλυκιά δύναμη του λιάτικου. Ιδαία Γη, Μπουτάρης Οινοποιητική,  Νίκος Παπαδάκης &  Οινοποιείο Ευφροσύνη

ΟΠΑΠ Δαφνές & ΟΠΑΠ Σητεία ερυθρός - το σπάνιο ξηρό λιάτικο. Οινοποιείο Δουλουφάκη & Κτήμα Οινονόμου .